Video

Radicaal-rechts is overal in Europa in opkomst. Hoe komt dat? Met interdisciplinair sociaal wetenschapper prof. Marcel Lubbers.

Zien we dementie te veel als ziekte? Met o.a. cultureel antropoloog prof. Anne Mei The.

Welke rol spelen lobbyisten in de Nederlandse politiek? Met bestuurskundige prof. Caelesta Braun en lobbyist René Rouwette.

Je neuriet een liedje en als je de radio aanzet wordt het net gedraaid; een regenboog op je opa’s begrafenis; en zelfs op vakantie kom je bekenden tegen. Onverwachte, opmerkelijke en onvoorstelbare gebeurtenissen vinden we vaak bijzonder. Maar is dat terecht? Filosoof Jeroen Hopster (Universiteit Utrecht) onderzoekt de rol van toeval in wetenschap, rechtspraak en democratie. Het toeval is soms een brenger van geluk en liefde, maar kan ook grillig en genadeloos zijn. In een wereld van chaos en onzekerheid daagt Hopster ons uit om het toeval te omarmen en juist slim te benutten in ons menselijk streven naar controle.

Wat is jouw hechtingsstijl? De manier waarop je bent opgegroeid heeft niet alleen invloed op jezelf, maar uiteindelijk op de hele maatschappij. Van de mensen die je het dierbaarst zijn, tot de mensen die je tegenkomt in de supermarkt: hoe je over ze denkt wordt bepaald door je opvoeding en hechting. Wetenschapper Daudi van Veen (Universiteit Utrecht) legt uit hoe dat werkt.

Artificial intelligence is increasingly being used for warfare. Think of drones that autonomously search for targets, computer systems that process large amounts of data on and around the front lines, and guns that shoot almost automatically. The wars in Gaza and Ukraine, with tens of thousands of casualties, are also being driven by smart AI. Law professor Jessica Dorsey (Utrecht University) compares AI to doping: it helps you strike faster and on a larger scale. She is deeply concerned about the lack of transparency and control. How can we curb killer AI?

Taal is een van meest fascinerende menselijke vermogens. Het stelt ons in staat om precies te communiceren wat we gister gedaan hebben, grappen te maken, of complexe informatie over wetenschap met elkaar te delen. Om te begrijpen hoe die unieke eigenschap is ontstaan, kijkt gedragsbioloog Anne Marijke Schel (Universiteit Utrecht) naar de communicatie van (mens)apen. Hoewel ons DNA in sommige gevallen voor 99% overeenkomt, gebruiken zij geen woorden om met elkaar te communiceren. Wat maakt dat een chimpansee niet kan praten en wij wel? En wat zegt dat over de evolutie van de menselijke taal?

Van burgerrechtactivisten tot bezorgde ouders en politici: op hiphop is in de geschiedenis vaak kritiek geweest. De vulgaire en vrouwonvriendelijke teksten zouden de jeugd verpesten. Toch woedt er in het genre een felle strijd voor gendergelijkheid en emancipatie. Je kunt geen playlist op Spotify openen zonder Megan Thee Stallion, Cardi B en Rhapsody. Waar komt hun populariteit en die van nummers als ‘WAP’ (Wet Ass Pussy) vandaan? Mediawetenschapper Kim Dankoor (Universiteit Utrecht) onderzoekt de impact van de teksten en beelden van deze artiesten. Hoe vertegenwoordigen zij een nieuw soort (Zwart) feminisme?